ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA

Ścieżka Przyrodnicza Las Bielański Warszawa może się poszczycić tym, że w jej granicach znajduje się Rezerwat Las Bielański, który stanowi unikatowe i niespotykane w innych stolicach Europy zjawisko. Jeszcze 100 lat temu były tu obrzeża miasta. Dziś ten niewielki fragment dawnej puszczy mazowieckiej otoczony jest zwartą zabudową. Ścieżka przyrodnicza przybliża walory, jakie posiada Rezerwat Las Bielański. Spacer nią pozwala zapoznać się z pięknem przyrody, urozmaiconym krajobrazem czy zabytkową architekturą, na którą składa się Bielański Klasztor Kamedułów. Na schemacie poniżej ścieżka przyrodnicza została zaznaczona czerwonymi kropkami prowadząca przez Rezerwat Las Bielański.

PRZYSTANEK I

Las robiniowy - nazwa tego fragmentu lasu pochodzi od najczęściej tutaj spotykanych drzew robinii akacjowej. Nie są one przedstawicielami rodzimej flory. Została ona wprowadzona po likwidacji w 1915 roku wojskowego obozu rosyjskiego związanego z Cytadelą. Robinia akacjowa jest gatunkiem pochodzącym z lasów wschodniej części Ameryki Północnej.

PRZYSTANEK II

Dolina Potoku Bielańskiego - pierwotnie źródła tego potoku zlokalizowane były na Bemowie. Jego naturalne ujście do Wisły było u podnóża wzniesienia, na którym znajduje się kościół i klasztor, gdzie wody potoku zostały spiętrzone do poruszania młynów i tworzyły stawy, które przetrwały niemal do końca XIX wieku. W późniejszym okresie w rejonie Lotniska Bemowo Potok Bielański został skanalizowany. Wskutek obniżenia poziomu wód gruntowych, potok z czasem stał się ciekiem okresowo wysychającym, a obecnie tylko wiosną i jesienią prowadzi niewielkie ilości wody. Najczęściej można oglądać jedynie jego wyschnięte koryto.

PRZYSTANEK III

Grąd wysoki na tarasie bielańskim - jest to las grabowo-dębowy, w którym dominują: pospolity dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy i grab pospolity. Ponadto występują tu w domieszce lipa drobnolistna, klon zwyczajny i sosna zwyczajna, która jest tu gatunkiem wycofującym się: występują tylko stare osobniki, brak naturalnego odnowienia. Wraz z sosną zanika borówka czernica.

PRZYSTANEK IV

Obiekty zabytkowe - zespół klasztorny kamedułów, w skład którego wchodzi kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i zabudowania klasztorne. Przy wschodniej ścianie znajduje się grobowiec Stanisława Staszica 1775-1826 - ojca geologii polskiej. Wiadomo, że Staszic często bywał w Lesie Bielańskim. Tu prowadził obserwacje geologiczne, przy odsłonięciach na skarpie wiślanej.

PRZYSTANEK V

Punkt widokowy na tarasie bielańskim - rozciąga się z niego widok na prawy brzeg Wisły. Na uwagę zasługuje rosnący na środku tarasu dąb szypułkowy posadzony w 1966 roku w rocznicę 1000-lecia chrztu Polski. Z boku tarasu został ustawiony głaz narzutowy na pamiątkę utworzenia rezerwatu. Patrząc z tarasu w kierunku południowo-wschodnim dostrzeżemy wysokie kominy elektrociepłowni Żerań.

PRZYSTANEK VI

Zabytkowe ujęcie wody źródło - znajduje się poniżej skarpy, w odległości 100 metrów na południe od punktu widokowego. Pochodzi z roku 1835 i jest dziełem uczniów Instytutu Agronomicznego w Marymoncie. W swoim czasie było słynne z doskonałej wody pitnej.

PRZYSTANEK VII

Brzeg Wisły - przejście od zabytkowego ujęcia , pod estakadą, w kierunku Wisły zajmuje zaledwie parę minut. Brzeg Wisły jest w tym miejscu zmieniony, podwyższony i ujęty w betonowe opaski. Nad brzegiem w kierunku Młocin widoczne są zbiorowiska łęgów wierzbowych, czyli wiklin nadrzecznych, a w czasie niskich stanów wody odsłaniają się łachy piaszczyste, które wkrótce po wynurzeniu pokrywa dość luźna roślinność. W miejscu gdzie się znajdujemy pozostałością łęgów są pojedyncze okazy wierzb i topól.

PRZYSTANEK VIII

Łęg wiązowo-jesionowy - posiada cechy lasu pierwotnego, co w granicach dużego miasta stanowi wyjątkowe zjawisko. Drzewostan budują stare dęby, które osiągają tu szczególnie duże rozmiary, oraz wiąz szypułkowy i polny. Znaczący jeszcze udział ma olsza czarna, która jednak sukcesywnie ustępuje miejsca innym gatunkom takim jak: jesion wyniosły, klon jawor i klon zwyczajny. Na wyżej położonych terenach pojawia się grab zwyczajny. Runo jest bardzo bujne lecz mało różnorodne. Charakterystyczną cechą łęgów bielańskich jest występowanie starych drzew owocowych: czereśnie, jabłonie i grusze. Ze względu na utrudniony dostęp i komary las ten nigdy nie był intensywnie penetrowany. W związku z tym obserwowane tutaj bywają ssaki: sarny, kuny leśne i ptaki drapieżne, z których najciekawszy jest myszołów.

PRZYSTANEK IX

Grąd niski - środowisko jest tu wilgotniejsze niż w grądzie wysokim. Drzewostan tworzą stare dęby i graby, z niewielkim udziałem innych drzew.

PRZYSTANEK X

Reliktowe olsze - tędy płynął w XIX wieku nieistniejący już Potok Kaskadowy. Po usypaniu wału przeciwpowodziowego nastąpiło odcięcie bezpośredniego odpływu wód z tarasów, co spowodowało ich zabagnienie. Obecnie w wyniku głębokich melioracji i budowy osiedli poziom wód znacznie się obniżył. O dawnych stosunkach wodnych świadczą namuły organiczne i reliktowy drzewostan olszowy. Wysoko osadzone szyje korzeniowe drzew ukształtowały się niegdyś na kępach wynurzonych z wody.

PRZYSTANEK XI

Grąd zdegradowany - degradację spowodowały nocujące tu ptaki krukowate: gawrony i kawki zimujące w miastach. Ich obecność spowodowała przenawożenie tego terenu. Wiele drzew, szczególnie grabów obumarło. Mimo, że ptaki na razie opuściły to noclegowisko, to jeszcze długo zawartość związków azotowych w glebie pozostanie znacznie podwyższona.

PRZYSTANEK XII

Dawne koryto Rudawki - kiedyś rzeczka ta płynęła poprzez Powązki i Marymont uchodząc do Wisły. Obecnie na większości swej długości płynie krytym kanałem, a tylko niewielki przyujściowy jej fragment jest odkryty. W czasie prac melioracyjnych Rudawka została uregulowana, jej koryto wyprostowano w celu szybszego odprowadzania wód, co w dalszej konsekwencji spowodowało, niekorzystny dla roślinności spadek poziomu wód gruntowych. W pobliżu uregulowanego cieku Rudawki widać jeszcze dawne koryto tego cieku wyznaczone krawędzią podmywanego brzegu i szeregiem starych drzew.

PRZYSTANEK XIII

Regeneracja lasu na terenie dawnego placu zabaw - przez przeszło 100 lat las Bielański był miejscem wypoczynku mieszkańców Warszawy. Korzystanie z ustawionych tu urządzeń rekreacyjnych spowodowało całkowite zniszczenie runa leśnego. Na początku lat 80-tych urządzenia te usunięto, teren ogrodzono, posadzono dęby i sosny. Powoli rośnie nowy las, jednak musi minąć przeszło 100 lat zanim ukształtuje się las zbliżony do naturalnego.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz